Πάνω από 800 σύνεδροι από όλη την Ελλάδα παρακολουθούν από το πρωί στην Ξάνθη, τις εργασίες του Επιστημονικού Συνεδρίου με τίτλο «Επενδυτικός-Αναπτυξιακός Προγραμματισμός & Διοίκηση Οικονομικών Αξιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση», που συνδιοργανώνει ο Δήμος, με την Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης» και του Φορέα Επιμόρφωσης Στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Forum Training & Consulting».
Μιλώντας στην επίσημη έναρξη του Συνεδρίου, ο αν. Υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στις εγκρίσεις 216 εκατομμυρίων ευρώ, μέχρι τώρα, στους Δήμους και στην ΠΑΜΘ, από το «Αντώνης Τρίτσης», σημειώνοντας ότι οι πολίτες, με αυτό το Πρόγραμμα θα δουν χιλιάδες χιλιόμετρα αγροτικής οδοποιίας, αντικαταστάσεις χιλιομέτρων δικτύων ύδρευσης ώστε να αντικατασταθεί όπου υπάρχει αμίαντος με ασφαλή δίκτυα για τη δημόσια υγεία, συστήματα που έχουν να κάνουν με τον ψηφιακό μετασχηματισμό -έργα, τα οποία κάνουν τη ζωή των πολιτών καλύτερη.
Κάλεσε, ωστόσο, τους δημάρχους να επισπεύσουν τις διαδικασίες, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος απένταξης έργων, «όχι για να τιμωρήσουμε κάποιους, αλλά για να βοηθήσουμε άλλους που περιμένουν», όπως τόνισε.
Παράλληλα, επισήμανε ότι σήμερα, εκτός από τα έργα αυτά που δίνουν αναπτυξιακή προοπτική στον τόπο, η κυβέρνηση στηρίζει την αυτοδιοίκηση σε μια δύσκολη συγκυρία και είναι αυτή που σχετίζεται με το ενεργειακό κόστος. «Στους πρώτους μήνες της χρονιάς έχουμε καταβάλει επιπλέον ενίσχυση της τάξης των 114 εκατομμυρίων ευρώ, 8 εκατομμύρια ευρώ στις περιφέρειες και περίπου 14 εκατομμύρια ευρώ διαθέσιμα για τις σχολικές επιτροπές. Σε αυτά τα χρήματα θα προστεθούν, μετά από συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα διατεθούν ως έξτρα ενίσχυση για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, όπως αυτό αποτυπώνεται στα στοιχεία του κόμβου που διαθέτουμε στο υπουργείο Εσωτερικών με το Παρατηρητήριο των ΟΤΑ», σημείωσε και υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να στέκεται δίπλα στους ΟΤΑ για όσο χρειαστεί.
Ο κ. Πέτσας τόνισε ότι η αύξηση των ΚΑΠ θα γίνει το 2023 και παράλληλα θα γίνει ανασχεδιασμός των κριτηρίων, μεταξύ αστικών και περιφερειακών δήμων, ορεινών και νησιωτικών ώστε να αντανακλούν τη νέα πραγματικότητα, η οποία διαγράφεται μετά την τελευταία απογραφή, αλλά και από τις ανάγκες της περιφέρειας της χώρας. Σε ό,τι αφορά τον δανεισμό των ΟΤΑ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, τόνισε ότι σχεδιάζεται η μείωση του επιτοκίου, ενώ για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές (3 δις στους Δήμους και 700 εκ. ευρώ στις ΔΕΥΑ) σημείωσε ότι απαιτούνται «γενναία και νέα εργαλεία», τα οποία σύντομα θα ανακοινωθούν σε μια ολοκληρωμένη πρόταση, με ένα μόνιμο μηχανισμό είσπραξης των οφειλών που θα δώσει άμεσα όφελος στην Αυτοδιοίκηση με στόχο τη ρευστότητα.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς, από το βήμα, έκανε μια ανασκόπηση των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών, κατά το «εφιαλτικό», όπως χαρακτήρισε, διάστημα των 30 μηνών που αφήνουμε πίσω μας και τον τρόπο που πορεύτηκαν μαζί, Ελλάδα και Ευρώπη: την πρώτη μεγάλη πανδημία στον κόσμο μετά το 1918, την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, τη σύνθετη γεωπολιτική κρίση απειλής στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο και τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Θα πρέπει να πούμε με χαρά και περηφάνια ότι καταφέραμε να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων να βρούμε τις απαντήσεις που οδήγησαν σε ουσιαστικές, συλλογικές, πειστικές, συνθετικές και ανθεκτικές απαντήσεις».
Ο Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής επικεντρώθηκε σε θέματα που, όπως είπε, βρίσκονται πολύ κοντά στο χαρτοφυλάκιο του, αλλά και είναι πολύ σχετικά με τις αρμοδιότητες των στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως είναι η Ασφάλεια, οι Δεξιότητες και ο Πολιτισμός.
Ο κ. Σχοινάς σημείωσε ότι η Ευρώπη έχει σχεδιάσει πολιτικές για να αντιμετωπίσει απειλές, όπως η λαθρομετανάστευση, το λαθρεμπόριο, το trafficking, η διακίνηση ναρκωτικών, οι δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος, οι κυβερνοεπιθέσεις, τα fake news, σημειώνοντας ότι σε όλα αυτά τα πεδία υπάρχουν μεγάλα περιθώρια κοινών δράσεων.
Επισήμανε ότι σε όλη την Ευρώπη και στη χώρα μας υπάρχει έλλειψη καταρτισμένου στελεχιακού προσωπικού. «Χρειαζόμαστε ανθρώπους που δεν έχουμε και για την ψηφιακή μετάβαση, για την πράσινη μετάβαση, στον πρωτογενή τομέα, στον τομέα υπηρεσιών υγείας, χρειαζόμαστε μια επανάσταση δεξιοτήτων, ως θεμελιώδες ατομικό δικαίωμα για την Ευρώπη των πολιτών», επισήμανε και αναφέρθηκε σε ένα θεματολόγιο δεξιοτήτων, για τη διά βίου μάθηση σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, για το οποίο η ΕΕ διαθέτει το ποσό των 100 δις ευρώ, μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
Σχετικά με τον Πολιτισμό, ο κ. Σχοινάς τόνισε ότι αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, τονίζοντας ότι στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης θα εξελιχθεί, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ένα εμβληματικό έργο, που συνδυάζει τον θρησκευτικό και τον συμβατικό τουρισμό και θα διαπερνά όλη τη βόρεια περιοχή τη χώρας αναβιώνοντας την Εγνατία οδό και τα βήματα του Αποστόλου Παύλου, κατά το δεύτερο αποστολικό του οδοιπορικό. «Είναι ένα σπουδαίο εγχείρημα παγκόσμιας εμβέλειας, το οποίο μπορεί να βάλει τη Μακεδονία και τη Θράκη στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, ως διακριτό προορισμό.
Το Συνέδριο ξεκίνησε με το καλωσόρισμα των συμμετεχόντων από τη Γενική Γραμματέα του Δήμου Σοφία Ψωμά, σε μια πόλη, όπως είπε, που οι άνθρωποι συνυπάρχουν ειρηνικά, με σεβασμό, ενότητα και αλληλεγγύη, σε μια πόλη του Πολιτισμού και του Εθελοντισμού.
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Ξάνθης, Μανώλης Τσέπελης αναφέρθηκε στο σπουδαίο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση και γνώση σε μια ποιοτική και αποτελεσματική διοίκηση στους ΟΤΑ, υπογράμμισε τη συμβολή του «Κλεισθένη», όπως και του Φορέα Επιμόρφωσης, προς αυτήν την κατεύθυνση κι ευχήθηκε τα αποτελέσματα της επιστημονικής συνάντησης να δώσουν ώθηση στην προσπάθεια που γίνεται από τους ανθρώπους της Αυτοδιοίκησης για την ανάπτυξη κα την ευημερία των τοπικών κοινωνιών.
Παράλληλα, επισήμανε τα ζητήματα που απασχολούν τους ΟΤΑ: νέα ΚΑΠ, επιτόκιο που πληρώνουν οι δήμοι για τα δάνεια που συνάπτουν με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς και σε θεσμικά ζητήματα, επισημαίνοντας ότι απαιτείται μια σοβαρή τομή στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, στο μείζον ζήτημα της απόδοσης αρμοδιοτήτων σε πολλούς φορείς: Δήμους, Περιφέρειες και κεντρική κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος του «Κλεισθένη» Μιχάλης Χρηστάκης έκανε λόγο για στρατηγική επιλογή της Ξάνθης για τη διοργάνωση του Επιστημονικού Συνεδρίου, καθώς, η Θράκη βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής και θα συνεχίσει να βρίσκεται για την επόμενη 15ετία, μ’ ένα πολύ σημαντικό σχεδιασμό για την περιοχή. «Εδώ χτυπά η καρδιά του κράτους», σημείωσε.
Χαρακτήρισε την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου «ημέρα των κατευθύνσεων», ενώ η αυριανή θα αποτελέσει «ημέρα εφαρμογών» και υπογράμμισε πως αιρετοί, τεχνοκράτες και στελέχη θα πρέπει να μάθουν να δουλεύουν μαζί. «Η Γνώση είναι Δύναμη, η Τεχνογνωσία είναι Προστασία», επισήμανε. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στους χορηγούς του Συνεδρίου, τους οποίους και ευχαρίστησε για τη μεγάλη συμμετοχή στην προσπάθεια αυτή.
Από την πλευρά του, ο Διευθυντής του Φορέα Επιμόρφωσης Στελεχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Γιάννης Νικλήτσας σημείωσε ότι το Συνέδριο πραγματοποιείται σε μια περίοδο, μετά τη λήξη της πανδημίας, όπου απαιτείται μια νέα επανεκκίνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και επισήμανε ότι η γνώση που λαμβάνεται από τα Συνέδρια βοηθούν ουσιαστικά στην αναπτυξιακή πορεία των ΟΤΑ, ότι οι ευκαιρίες που δίνονται μέσα από το ΕΣΠΑ 2023-2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης δεν πρέπει να χαθούν, καθώς θα είναι ο μοχλός ανάπτυξης της επόμενης δεκαετίας.
Ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κκ Παντελεήμων, στον χαιρετισμό του, καλωσόρισε τους συνέδρους με τον πασχάλιο χαιρετισμό «Χριστός Ανέστη» σημειώνοντας ότι η διοργάνωση αποτελεί τιμή για την πόλη μας. Ανέφερε ότι η Εκκλησία ασχολήθηκε με θέματα της Αυτοδιοίκησης, πριν ακόμα εκείνη δημιουργηθεί, κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, όπου υπήρχε η Δημογεροντία, η οποία, καλλιέργησε την παιδεία, ενέπνευσε τον πατριωτισμό, διατήρησε την κοινωνική συνοχή. Ο Σεβασμιώτατος δώρισε στην Πανελλήνια Ένωση τα πρακτικά της Δημογεροντίας που εξέδωσε η Ιερά Μητρόπολη, των ετών που διασώθηκαν (1892, 1912, 1919, 1926), καθώς το υπόλοιπο αρχείο έχει καταστραφεί.
Ο Περιφερειάρχης Χρήστος Μέτιος τόνισε ότι οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία 15 χρόνια στην Αυτοδιοίκηση (Καλλικράτης, Κλεισθένης, αλλά και οι θεσμικές αλλαγές του 19-21), άλλαξαν το πρόσωπο της Αυτοδιοίκησης στην πατρίδα μας, καθώς οι δήμοι και οι περιφέρειες έχουν περισσότερες αρμοδιότητες και μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση, αλλά και μεγαλύτερη ευθύνη. Σημείωσε ότι για να επιτευχθεί ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης απαιτείται συνεργασία μεταξύ των βαθμών αυτοδιοίκησης, όπως και με την κεντρική διοίκηση, την οποία έκρινε ιδιαίτερα ικανοποιητική, αλλά και γνώση και κατάρτιση των ανθρώπων της Αυτοδιοίκησης, αιρετούς και υπηρεσιακά στελέχη και τους συνεργάτες. «Αυτόν τον στόχο έρχεται να υπηρετήσει το Συνέδριο στην Ξάνθη».
Την 1η ημέρα των εργασιών του Επιστημονικού Συνεδρίου κατατέθηκαν στην Εναρκτήρια και σε 5 Θεματικές Συνεδρίες, 24 εισηγήσεις από πολιτικά στελέχη, πανεπιστημιακούς και ακαδημαϊκούς, από αιρετούς και στελέχη υπηρεσιών και φορέων της Δημόσιας Διοίκησης, από ειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα πιστωτικής πολιτικής και χρηματοοικονομικής διοίκησης, όπως και από τεχνοκράτες, ειδικούς επιστήμονες και υπηρεσιακά στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Τις εισηγήσεις συντόνισαν 12 ειδικοί επιστήμονες στα αντίστοιχα θέματα, Δήμαρχοι και Γενικοί Γραμματείς Δήμων.